مباحثی در دستور از دیدگاه زبان شناسی

در این کتاب به دستور زبان از دیدگاه علمی و سیر تکاملی آن پرداخته شده است. در گذشته فلاسفه یونان از جمله ارسطو، قواعدی برای زبان وضع کرده بودند که تا قرنها الگوی دستورنویسان قرار گرفت. در قرن بیستم با نظریه فردینان دوسوسور، پدر زبانشناسی نوین، تحولی در مطالعات دستوری صورت گرفت. او با جدا کردن توصیف قواعد از تجویز آن، مطالعه دستور تاریخی را از دستور زبان زنده مردم جدا کرد و ابتکارات دیگرش الگوی دستورنویسان شد. در امریکا نیز با مطالعات لئونارد بلوم فیلد، مطالعه زبان را از سایر مطالعات مردم شناسان جدا کرد و به طور مستقل به آن پرداخت و شیوه دستورنویسی او «دستور سازه ای» نامیده شد. با ساختهای نحوی چامسکی تحولی شگرف در مطالعات زبانشناسی به وجود آمد و دستور ابتکاری او، «دستور زایشی» تا کنون پویا و در حال تکامل است. مباحث این کتاب که سیر تحول زبانشناسی نوین است در شش فصل بیان شده: مقدمات، آشنایی با دوسوسور، دستور سازه ای بولم فیلد، دستور زایشی چامسکی و «برنامه کمینه گرا» که به کاربرد عملی دستور در زبان آموزی پرداخته. این مطالب به قلم مسعود خلیلی ثابت و بابک دبیر نوشته شده و اولین بار در انتشارات دانشگاه گیلان به طبع رسیده است.